De gezinnen Levi Meijers in Hengelo en Zutphen.
Grootouders:
Jacob Meijers, 1834-1918, getrouwd met Sophia Meyer, 1830- ovl. Jan. 1911 Doetinchem.
Zoon Levi Meijers 14-10-1865 Nijmegen, ovl. 16-7-1943 Sobibor, 78 jaar, trouwde met Jetta Bamberg *19-7-1862 Wisch, dr. van Jacob Bamberg en Eva Jacobs, ovl. 16-7-1943 Sobibor, 80 jaar.
De familie had een textielhandel, ze woonden eerst aan de Raadhuisstraat in Hengelo Gld, verhuisden ca. 1930 naar nieuwbouw huurwoningen aan de de Ruurloseweg 10.
Ruurloseweg 8 tot 18. Foto Google 2018.
Levi Meijers, *1865, en Jetta Meyers-Bamberg, *1862, zijn mogelijk bij een razzia op hun laatst bekende adres aan de Tilanusstraat 67 te Amsterdam gearresteerd en op 16-7-1943 in Sobibor vermoord.
Tilanusstraat 67 te Amsterdam.
Hun kinderen: De joodse kinderen in Hengelo gingen naar de Openbare Lagere School aan de Ruurloseweg. |
|
OBS Ruurloseweg. Foto: coll. H. Schuppers-Demming. |
Artikel door W. Hermans:
28 augustus 1912
Jacob Meijers, lichting 1913, vond zichzelf ongeschikt voor inlijving bij de infanterie. De joodse manufacturier had een grote afkeer van wapens. Hij zou bij uitloting ernstig gedupeerd worden. Hij had een eigen zaak en als het zo lang duurde was zijn carrière vernietigden kon hij de zaak wel verkopen. Daarom deed hij het verzoek geplaatst te worden bij de Militaire Wielrijders in Zutphen. Daarvoor achtte hij zich wel geschikt, want dat deed hij voor zijn beroep elke dag.
Jacob had een manufacturenzaak samen met zijn vader Levi Meijers. Dat was tegenover het gemeentehuis, tussen schoenmaker Jansen, die later de Quick-fabriek oprichte en bakker Menkhorst.
Jacob werd later correspondent voor de Graafschapbode en diverse huis-aan-huisbladen. Levi en Jetta hadden vijf zonen: Jacob, Louis, Herman, Elie en Leo. Levi en Jetta verhuisden met Louis (beter bekend als de dwerg Lowieke) in of vlak na de Eerste Wereldoorlog naar de Ruurloseweg. De andere zonen vertrokken tussen de wereldoorlogen naar andere plaatsen. Van deze familie (niet te verwarren met die van Aãron Meijers) overleefde alleen Elie de holocaust.
Op deze schoolfoto uit 1916 staan Elie en Leo Meijers. Foto W. Luimes, Daar midden in de Graafschap.
.
Kinderen Meijers ca.1913. Vlnr: Leo, Lous, Elie en Herman. Foto via USC Shoah Foundation.
Op een foto uit 1919 van de verenigingen Hercules en Concordia op het terrein van ’t Kervel staan ook enkele joodse leden; Leo Meijers, Jacob Philips, Elie Meijers, Jacob Meyers en Simon Philips.
Foto W. Luimes, Daar midden in de Graafschap.
Jacob Meijers, *1893, moest net als de andere mannelijke inwoners van Hengelo tijdens de mobilisatie (WO I) onder dienst, maar verzoekt om verlof. Burgemeester Reijnst schreef in 1916 een begeleidende brief:
"Meijers, 23 jaar, is eigenaar van een kleine manufacturierzaak aan de Raadhuisstraat. Deze bestaat nog niet lang, maar telt reeds dankzij den ijver van de eigenaar vele klanten. Voor deze zaak moet geregeld het omliggende land per rijwiel worden afgereisd, ten einde de klanten te bezoeken. Worden deze klanten nu niet geregeld of slecht bezocht, dan gaan zij bestellen bij anderen, zeer ten nadeele van Meijers. Daarom het verzoek voor verlof van drie dagen per week."
Deze vorm van klanten bezoek heette 'Op reis met het pak', hiervoor werden op een transportfiets meerdere koffers vastgebonden, gevuld met textiel en textielstalen die de handelaar probeerde te verkopen, de ene week een rit (reis) naar de klanten toe, de volgende week om de bestelde waren af te leveren. Op deze foto staat G.J. Somsen uit Zelhem, textielhandelaar met zijn transsportfiets met koffers, die eveneens een groot verzorgingsgebied had in Zelhem, Varsseveld en Heelweg tot aan Aalten. |
Jacob Meijers was dus eerst textielhandelaar, maar werd later correspondent en redacteur voor de Graafschapbode bij Misset, tr. Roos Jacobs * Millingen 23-11-1900, ovl. 11-6-1943 Sobibor, 42 jaar,
(dochter) van Manuel Jacobs *25-8-1867 ovl. 22-9-1940 Zutphen, die in 1896 in Milligen aan de Rijn trouwde met Sara Northeimer *10-7-1867 Zevenaar, ovl. 26-10-1942 Auschwitz, 75 jaar.
Roos Jacobs had een broer Joseph Jacobs. Roos en Joseph Jacobs waren kleinkinderen van Jacob Jacobs en Rachel Wijler en Joseph Levij Northeimer en Julie Cohen.
Jacob Meijers en Roos Meijers Jacobs woonden op de Frans Halslaan 66 in Zutphen.
Hun kinderen; Jetta Sara Meijers *2-8-1929 Zutphen, ovl. 11-6-1943 Sobibor, 13 jaar.
Manuel Meijers *29-6-1932 Zutphen, ovl. 11-6-1943 Sobibor 10 jaar.
Beide kinderen werden met het kindertransport uit Vught via Westerbork op transport gesteld naar Sobibor.
Na de deportatie is het huis verkocht aan H.E. Cornegoor-Sanders voor 6750 gulden.
Familiefoto gemaakt bij het 12,5 jarig huwelijk van Jacob Meijers en Roos Jacobs aan de Frans Halslaan 64 in Zutphen. Op deze foto vlnr: Boven: Leo Meijers, Cato Meijers-Slager, Herman Meijers, Lina Meijers-van Essen, Vrouwtje Meijers-de Liver, Elie Meijers. Onder: Trijntje Meijers, Manuel Meijers, Roos Meijers-Jacob, Jacob Meijers, Jetty Sara Meijers, Jetta Meijers–Bamberg, David Meijers, Esther Meijers, Levi Meijers, Lion Meijers, Louis Meijers. Foto via USC Shoah Foundation.
Van deze foto hebben 3 personen de oorlog overleefd.
De dubbele woning aan de Frans Halslaan 64 en 66 in Zutphen van Herman Meijers en Jacob Meijers. De eerste steen is gelegd door hun moeder, Jetta Meijers-Bamberg in 1928. Foto: Google 2019.
De eerste steenlegging door Jetta Meijers-Bamberg in 1928 van Frans Halslaan 66.
Foto coll. Werkgroep Joods Zutphen, Peter Kooi. Deze steen werd door de Duitsers vernietigd.
Herman Meijers *20-03-1900 was kleermaker, mogelijk leerde hij eerst het vak bij zijn vader Levi Meijers. Hij trouwde op 14-11-1930 in Maastricht met Vrouwtje de Liver *20-8-1909 Maastricht, ovl. 11-6-1943 Sobibor, 33 jaar, dochter van Isaac de Liver en Trijntje Cohen.
Herman en Vrouwtje Meijers-de Liver woonden op de Frans Halslaan 64, Zutphen.
Hun kinderen;
Trijntje Meijers *14-6-1932 Zutphen, ovl. 11-6-1943 Sobibor 10 jaar.
Lion Meijers *11-12-1933 Zutphen, ovl. 11-6-1943 Sobibor, 9 jaar.
Na de deportatie is het huis verkocht op 16-07-1943 aan G.J.J. Weernink voor 5000 gulden.
Op dit transport van 11-6-1943 naar Sobibor, gingen ook enkele Hengelose gezinnen en oud buren mee, t.w; familie Philips, Ruurloseweg 6, familie Philips, Ruurloseweg 12, Frits Cohen, Ruurloseweg 18 en familie Philips, Vordenseweg 8.
Ook deze huizen Ruurloseweg 6 en Ruurloseweg 18 zijn na deportatie vrijwel direct verkocht.
Vordenseweg 8 van J. Philips is gekocht op 24-05-1943 door de NSB-er L. Klein Haneveld voor 2700 gulden.
Ruurloseweg 6 familie P. Philips en M. Philips Ruurloseweg 8.
Fam. Levi Meijers Ruurloseweg 10. Alleen hun zoon Elie Meijers, heeft de oorlog overleefd.
Trouwfoto Elie Meijers en Lina van Essen. Foto via USC Shoah Foundation.
Elie Meijers *5-8-1903 Hengelo Gld, trouwde 21-7-1932 in Apeldoorn met Lina van Essen, *11-8-1907 Ommen, overleden Amstelveen 11-02-1989.
Kinderen:
David Meijers *17-03-1935. Tr. Willy de Rood. Dochter: Marion
Leo Meijers *1947 tr. Madelon Vos. Dochters: Yvette en Sabine
Elie Meijers was griffier bij de rechtbank in Zutphen, toen de transporten van Joden naar kamp Werterbork begonnen. In november 1942 doken zij onder, op advies van een bevriende parketpolitie agent Marskamp. Op 1 januari 1945 werden zij bij Marskamp in de wijk de Hoven verraden en opgesloten in het huis van bewaring in Zutphen. Op 26 januari 1945 werden Elie, Lina en hun zoon David in kamp Westerbork ingeschreven. Dat was gelukkig nadat de transporten in september naar Polen waren stopgezet door gebombardeerde spoorrails. Zij waren niet de enige mensen uit Hengelo die daar zaten. Ook de zussen Jacobs waren er. Elie was door de SD hardhandig verhoord en kwam in het ziekengedeelte van het kamp te liggen. Zijn vrouw en zoon werden in verschillende barakken ondergebracht als strafgevallen. Elie werd daarna aan het werk gezet in het kamp en later buiten de omheinig om hout te sprokkelen. Op 12 april is het kamp Westerbork door de Canadese militairen bevrijd. Op 17 mei 1945 mochten zij uit kamp Westerbork vertrekken en is het gezin teruggekeerd naar Zutphen waar zij niet in hun woning konden. Tijdelijk inwonen aan de Frans Halslaan op een kamer, daarna naar de Rembrandstraat met 1,5 kamer en daarna konden zij aan de Deventerweg 81 een huis huren van een Joodse eigenaar.
Deventerweg 81 van eigenaar M. Vromen is op 12-04-1943 verkocht aan opkoper H.G. Hiemstra voor 7700 gulden.
Ruysdaelstraat 1 Zutphen. Foto 2015 Google.
Tekening van kamp Westerbork in 1944. Foto: H.M. Somsen.
Elie Meijers woonde o.a. op de Ruysdaelstraat 1, na de bevrijding Deventerweg 81 en Frans Halslaan 66 in Zutphen. Het huis van zijn in Sobibor omgekomen broer Jacob toen dat weer vrij kwam na de oorlog.
Deventerweg 81 Zutphen in 2016 Foto: Google.
Na hun Zutphen periode verhuisden zijn de Max Havelaarlaan 103 een appartementencomplex in Amstelveen, daar overleed zijn vrouw Lina op 11 februari 1989, 81 jaar. Elie is daar op 6 december 2002 op 99 jarige leeftijd overleden.
Rouwadvertentie Lina Meijers-van Essen.
Elie Meijers temidden van zijn zonen David en Leo Meijers.
Elie Meijers verteld zijn oral-history geschiedenis bij de USC Shoah Foundation op 12 september 1996 aan Anita Frank in Amstelveen. Dit verhaal is gedigitaliseerd door E. Somsen-Lieverdink van de Stichting Oud Zelhem/Hengelo.
Leo Meijers *1905 Hengelo Gld. trouwde met Cato Slager. Leo Meijers ovl. 31-1-1945 Auschwitz, 39 jaar.
Cato Jansje (Toos) Slager *10-04-1907 Groningen overl. 7-10-1944 in Auschwitz 37 jaar.
Kind:
Esther Meijers *23-8-1932 Amsterdam, overl. 1944 in Mauthausen, 12 jaar.
Zij woonden in de Spiegelstraat 11 in Bussum in juni 1941
Hieronder een link naar het woordelijke verslag van een vraaggesprek in opdracht van U.S.C. Shoah Foundation gehouden interview door Anita Frank, met Elie Meijers op 12 september 1996. Uitgewerkt voor deze website door E. Somsen- Lieverdink.
De aan het eind van het interview genoemde foto's staan in bovernstaand artikel.
Elie_Meijers_verhaal_compleet.pdf
www.oudhengelo.nl | |
Aan dit artikel werkten Mee: | |
E. Somsen Lieverdink: | Onderzoek Hengelose Joodse geschiedenis. |
Corinne Abbas: | Onderzoek Zutphen joodse bewoners Frans Halslaan 64 en 66. |
H.M. Somsen: | Website opmaak en foto's |