Monument Raadhuisstraat
Tweede Wereldoorlog slachtoffers in Hengelo.
Door Willy Hermans.
Deze lijst is eerder verschenen op de website: www.oldhengel.nl
________________________________________
Tijdens dodenherdenking wordt elk jaar een lijst van 58 gesneuvelde oorlogsslachtoffers uitgebreid.
Aanvankelijk telde deze lijst 56 namen, maar deze lijst is al lang achterhaald en onvolledig.
Zelfs de gesneuvelde geallieerde militairen worden niet opgenoemd.
Bij deze een uitgebreide en volledige lijst.
Meer over de meeste slachtoffers in het boek Adres Kervel-kelder.
Hengelose slachtoffers Datum overlijden Geboorteplaats Woon-/verblijfplaats Gestorven Doodsoorzaak/omstandigheden.
1 Jan Rouwenhorst, 24 jaar 11-5-1940 Hengelo Gld Hengelo Gld Wilp militair, doodgeschoten
2 Hendrik Enzerink, 30 jaar 15-5-1940 Hengelo Gld Hengelo Gld Rijsenburg, Driebergen militair,
doodgeschoten
3 Louis (Lowieke) Meijers, 46 jaar 14-10-1941 Hengelo Gld Hengelo Gld Mauthausen jood, vergast
4 Jacob Philips, 47 jaar 17-10-1941 Hengelo Gld Hengelo Gld Mauthausen jood, vergast
5 Simon Philips, 41 jaar 17-10-1941 Hengelo Gld Hengelo Gld Mauthausen jood, vergast
6 Philip Philips, 31 jaar 25-10-1941 Hengelo Gld Hengelo Gld Mauthausen jood, vergast
7 Samuel (Broer) Jacobs, 42 jaar 27-10-1941 Hengelo Gld Hengelo Gld Mauthausen jood, vergast
8 Philip Uri Jacobs, 18 jaar 31-10-1941 Hengelo Gld Hummelo Mauthausen jood, vergast
9 Bram Cohen 6-1-1943 Hengelo Gld Utrecht Auschwitz jood, vergast
10 Gerda Stoltenborg, 7 jaar 26-3-1943 Hengelo Gld Hengelo Gld Hengelo Gld bom op boerderij
11 Hermina Stoltenborg, 6 jaar 26-3-1943 Hengelo Gld Hengelo Gld Hengelo Gld bom op boerderij
12 Johan Stoltenborg, 4 jaar 26-3-1943 Hengelo Gld Hengelo Gld Hengelo Gld bom op boerderij
13 Herman Stoltenborg, 42 jaar 27-3-1943 Hengelo Gld Hengelo Gld Hengelo Gld bom op boerderij
14 Christina Wuestenenk-Agterkamp, 74 jaar 30-3-1943 Hengelo Gld Hengelo Gld Zutphen bom op
boerderij
15 Leo Meijers, 32 jaar 20-4-1943 Hengelo Gld Hengelo Gld Voerendaal jood, vermoord
16 Jans Philips, 72 jaar 26-4-1943 Hengelo Gld Hengelo Gld Vught jood, vergast
17 Klara Fortuin-Engers, 81 jaar 27-4-1943 Winschoten Hengelo Gld Westerbork jood, vergast
18 Etje Jacobs-de Groot, 84 jaar 30-4-1943 Almelo Hengelo Gld Sobibor jood, vergast
19 Bram Philips, 85 jaar 30-4-1943 Hengelo Gld Hengelo Gld Sobibor jood, vergast
20 Louis Philips, 77 jaar 14-5-1943 Hengelo Gld Hengelo Gld Sobibor jood, vergast
21 Bertha Philips-Baer, 77 jaar 14-5-1943 Hengelo Gld Hengelo Gld Sobibor jood, vergast
23 Bertha Philips, 70 jaar 14-5-1943 Hengelo Gld Hengelo Gld Sobibor jood, vergast
24 Rachel (Rika) Philips, 68 jaar 14-5-1943 Hengelo Gld Hengelo Gld Sobibor jood, vergast
25 Aäron Meijers, 59 jaar 14-5-1943 Goor Hengelo Gld Sobibor jood, vergast
26 Rebecca Meijers-Jacobs, 60 jaar 14-5-1943 Hengelo Gld Hengelo Gld Sobibor jood, vergast
22 Theo Sanders 17-5-1943 Hengelo Gld Hengelo Gld Duitsland jood, vergast
27 Mina Philips 11-6-1943 Hengelo Gld Hengelo Gld Sobibor jood, vergast
28 Erna Philips-Boninger, 40 jaar 11-6-1943 Mülheim (Dld.) Hengelo Gld Sobibor jood, vergast
29 Louis Philips, 8 jaar 11-6-1943 Hengelo Gld Hengelo Gld Sobibor jood, vergast
30 Jenny Philips, 6 jaar 11-6-1943 Hengelo Gld Hengelo Gld Sobibor jood, vergast
31 Julia Philips-Cohen, 38 jaar 11-6-1943 Cuyk Hengelo Gld Sobibor jood, vergast
32 Louis Philips, 4 jaar 11-6-1943 Hengelo Gld Hengelo Gld Sobibor jood, vergast
33 Frits Cohen, 20 jaar 11-6-1943 Hengelo Gld Nijkerk Sobibor jood, vergast
34 Alex Cohen, 47 jaar 6-7-1943 Delfzijl Hengelo Gld Sobibor jood, vergast
35 Sara Cohen-Jacobs, 49 jaar 6-7-1943 Hengelo Gld Hengelo Gld Sobibor jood, vergast
36 Hans Cohen, 16 jaar 6-7-1943 Hengelo Gld Hengelo Gld Sobibor jood, vergast
37 Levi Meijers, 78 jaar 16-7-1943 Hengelo Gld Hengelo Gld Sobibor jood, vergast
38 Jetta Meijers-Bamberg, 80 jaar 16-7-1943 Wisch Hengelo Gld Sobibor jood, vergast
39 Jacob (Jaap) Philips, 45 jaar 23-7-1943 Hengelo Gld Hengelo Gld Sobibor jood, vergast
40 Gerrit Barink, 34 jaar mei 1944 Hengelo Gld Hengelo Gld Christianstadt, Duitsland verongelukt
tijdens werk
41 Emanuel (Max) Jacobs, 56 jaar 22-5-1944 Hengelo Gld Hengelo Gld Auschwitz jood, vergast
42 Karel Jacobs, 13 jaar 6-9-1944 Hengelo Gld Hengelo Gld Auschwitz jood, vergast
43 Jeanette Meijers-Spier, 37 jaar 7-9-1944 Hengelo Ov Hengelo Gld vliegveld Twente jood, gefusilleerd
44 Johannes Vennegoor, 52 jaar 31-8-1944 Hengelo Gld Hengelo Gld Hengelo Gld vermoord
45 Bertus Taken, 28 jaar 20-9-1944 Hengelo Gld Hengelo Gld Neustadt, Duitsland verdronken bij
bombardement
46 Zweerzina Cornegoor, 20 jar 14-10-1944 Hengelo Gld Hengelo Gld Zutphen gedood bij
bombardement
47 Bernard Luimes, 32 jaar 15-10-1944 Hengelo Gld Hengelo Gld Vorden jehova getuige, gefusilleerd
48 Willem Meenink, 16 jaar 24-10-1944 Hengelo Gld Hengelo Gld Toldijk gedood door geallieerden
49 Albertus Roenhorst, 63 jaar 23-2-1945 Hengelo Gld Hengelo Gld Zutphen gedood door
geallieerden
50 Jacob Storm, 36 jaar 24-3-1945 Den Haag Hengelo Gld, evacué Hengelo Gld gedood door
geallieerden
51 Johan Bobbink, 18 jaar 25-3-1945 Hengelo Gld Hengelo Gld Hengelo Gld doodgeschoten door
militair van O.T.
52 Bernardus Verboom, 68 jaar 26-3-1945 Leiden Hengelo Gld, evacué Hengelo Gld gedood door
geallieerden
53 Willem Hammink, 23 jaar 27-3-1945 Doesburg Hengelo Gld, voogdij Hengelo Gld doodgeschoten
door militair van O.T.
54 Theodora van Uum-van Ditshuizen, 49 jaar 1-4-1945 Hengelo Gld Keijenborg Keijenborg explosie
ABTB
55 Theodora van Uum, 16 jaar 1-4-1945 Hengelo Gld Keijenborg Keijenborg explosie ABTB
56 Johannes van Uum, 8 jaar 1-4-1945 Hengelo Gld Keijenborg Keijenborg explosie ABTB
57 Johanna Ankersmit-Kuipers, 33 jaar 1-4-1945 Hengelo Gld Keijenborg Keijenborg explosie ABTB
58 Maria Seesing-Salemink, 30 jaar 1-4-1945 Hengelo Gld Keijenborg Keijenborg explosie ABTB
59 Leo Salemink, 15 jaar 1-4-1945 Wisch Doetinchem/Ootmarsum Keijenborg explosie ABTB,
logeerde bij zus
60 Gerrit Wolsink, 28 jaar 3-5-1945 Hengelo Gld Hengelo Gld Wöbbelin, Duitsland arrestatie 30-12-
1944, in februari overgebracht naar kamp, daar gestorven
61 Joep Dickmann 12-3-1942 Hengelo Gld Hengelo Gld Hengelo Gld militair, ziekte
62 Robert Kahn, 13 jaar 6-9-1944 Hamburg (Dld.) Hengelo Gld Auschwitz jood, vergast
63 Harry Kahn, 9 jaar 6-9-1944 Amsterdam Hengelo Gld Auschwitz jood, vergast
5 geallieerden
64 N. Dan, 23 jaar 10-8-1942 Australië Australië Hengelo Gld neergestort
65 J. Finlay, 29 jaar 10-8-1942 Australië Australië Hengelo Gld neergestort
66 S. Goord, 28 jaar 10-8-1942 Nieuw-Zeeland Nieuw-Zeeland Hengelo Gld neergestort
67 R. Ponton, 29 jaar 10-8-1942 Australië Australië Hengelo Gld neergestort
68 K. Smith, 27 jaar 10-8-1942 Australië Australië Hengelo Gld neergestort
6 Duits-Oostenrijkse militairen
69 Karl Weniger, 23 jaar 30-7-1943 Wenen, (Oostenrijk) Wenen, Oostenrijk Hengelo Gld neergestort
70 Martin Junginger, 27 jaar 30-7-1943 Württemberg (Dld.) Württemberg Hengelo Gld neergestort
71 N.N. 4-9-1944 Duitsland Hengelo Gld bij ruzie doodgeschoten
72 Karl Ostermeier, 21 jaar 1-4-1945 Diepholz (Dld.) Duitsland Hengelo Gld doodgeschoten bij hotel
Langeler
73 Karl Parr, 29 jaar 1-4-1945 Knapsteel, Keulen (Dld.) Knapsteel, Keulen Hengelo Gld
doodgeschoten bij 't Zelle
74 Johan Ohmen, 44 jaar 1-4-1945 Mönchengladbach (Dld.) Mönchengladbach Hengelo Gld explosie
Keijenborg
Een vergeten groep
Overleden 'vreemdelingen' in Hengelo Gld, meest evacués overleden op 't Kervel
75 Johanna van Duren, 80 jaar 22-10-1944 Gendt Gendt Hengelo Gld
76 Anna Hermsen-Spanbroek, 85 jaar 4-11-1944 Bemmel Bemmel Hengelo Gld
77 Gezina Nijenhuis-Zwartkruis, 51 jaar 12-11-1944 Bemmel Huissen Hengelo Gld
78 Grada Hendriks, 80 jaar 12-11-1944 Bemmel Bemmel Hengelo Gld
79 Mattheus Leune, 34 jaar 15-11-1944 St. Annaland Wageningen Hengelo Gld
80 Geertruida Rasing-Nissen, 53 jaar 25-11-1944 Angeren Gendt Hengelo Gld
81 Anna Pelt-van der Werff, 76 jaar 16-12-1944 Arnhem Arnhem Hengelo Gld
82 Hendrikus Hermsen, 62 jaar 21-12-1944 Bemmel Bemmel Hengelo Gld (weduwnaar van Anna
Spanbroek, nr. 76)
83 Grada Groen-Slakhorst, 70 jaar 30-12-1944 Renkum Arnhem Hengelo Gld
84 Jacob Pronk, 75 jaar 30-12-1944 Katwijk Katwijk Hengelo Gld (verblijfplaats Spalstraat 2)
85 Thomas Janssen, 71 jaar 3-1-1945 Bemmel Bemmel Hengelo Gld
86 Albertus Gogherman, 81 jaar 8-1-1945 Bemmel Westervoort Hengelo Gld
87 Christina Engelen, 71 jaar 10-1-1945 Westervoort Westervoort Hengelo Gld
88 Petrus Lindsen, 90 jaar 15-1-1945 Bemmel Bemmel Hengelo Gld
89 Arend van Weess, 71 jaar 22-1-1945 Westervoort Westervoort Hengelo Gld
90 Lina Mathijssen, 52 jaar 27-1-1945 Huissen Westervoort Hengelo Gld
91 Gradus (of Gerrit Jan) Jansen, 77 jaar 12-2-1945 Bemmel Elst Hengelo Gld
92 Jan Lubertus, 59 jaar 13-2-1945 Amsterdam Amsterdam Hengelo Gld groentenhandelaar
93 Antonius Kersten, 80 jaar 15-2-1945 Bemmel Bemmel Hengelo Gld
94 Alberta Bouwman-Brugman, 74 jaar 15-2-1945 Doesburg Arnhem Hengelo Gld
95 Johan Altorffer, 75 jaar 20-2-1945 Middelburg Den Haag Hengelo Gld gepensioneerd ontvanger
der directe belastingen
96 Rosina Thissen-Verhoeven, 75 jaar 23-2-1945 Wehl Bergen (Limburg) Hengelo Gld
97 doodgeboren kind van Dorothea Welling-Roosen 4-3-1945 't Kervel (Hengelo Gld) moeder:
Bemmel Hengelo Gld
98 Gerardus Janssen, 23 jaar 8-3-1945 Herwen en Aerdt Herwen en Aerdt Hengelo Gld
steenfabriekarbeider
99 Maria Gesthuisen-Cornelese, 75 jaar 8-3-1945 Pannerden Millingen Hengelo Gld (verblijfadres Th.
Kok, C71)
100 Gosina J. Lukassen-Elfering, 86 jaar 9-3-1945 Duiven Duiven Hengelo Gld
101 Grada Kersten, 3 weken 23-3-1945 't Kervel (Hengelo Gld) ouders: Gendt Hengelo Gld dochter
van Petrus Kersten, rietmattenvlechter uit Gendt – 30 jaar.
102 Johannes Brands,74 jaar 2-2-1945 Zevenaar Zevenaar Hengelo Gld schoenmaker
103 doodgeboren kind van Maria Peters-Mulder 23-4-1945 't Kervel (Hengelo Gld) moeder:
Westervoort Hengelo Gld
104 Albertus Schouten, 1 jaar, 4 maanden 1-5-1945 Gendt Gendt Hengelo Gld zoon van Albertus
Schouten, tuinder uit Gendt, 35 jaar
De volgende buitenlandse joden verbleven in 1940 tijdelijk in Hengelo
105 Katuse Kralova, 42 jaar 27-11-1942 Zamberk, (Tsj.-Sl.) 1940: Hengelo Gld Auschwitz jood,
vergast
106 Ida Körner, 36 jaar 1942 Zarnov, Polen 1940: Hengelo Gld Belzec jood, vergast
Helaas staat in de overlijdensakten geen doodsoorzaak vermeld, maar de meesten van de groep evacués zullen hoogstwaarschijnlijk als gevolg van een ziekte zijn overleden.
Niet al deze mensen zullen op ’t Kervel zijn overleden, maar mogelijk op hun verblijfadres als evacué.
De laatste drie stierven na de bevrijding van Hengelo.
Vier van de dertig waren kinderen, waarvan twee doodgeboren op 't Kervel.
De lijst zou nog verder uitgebreid kunnen worden.
Behalve bovengenoemde personen, waren er in de overlijdensregisters in deze tijd nog een aantal gestorven personen, die ook in dit kader genoemd mogen worden, maar waarvan de omstandigheden waaronder ze stierven onbekend zijn:
Everdina Schadron-Loskamp, 56 jaar 15-1-1945 Zelhem Hengelo Gld Amsterdam (Zij is aan de gevolgen van kanker overleden in het Antoni-van Leeuwenhoek-ziekenhuis en is dus geen oorlogsslachtoffer. Zij leed al jaren aan verschrikkelijke hoofdpijnen veroorzaakt door een tumor achter het oog.
Maria Franken-Hort, 49 jaar 17-1-1945 Aken (Dld.) Hengelo Gld
Angela Kemper-Alfers, 39 jaar 18-2-1945 Cloppenburg (Dld.) Hengelo Gld Lochem. Weduwe van Herman Kempers. Zus van J. Alfers uit Veldhoek.
Aldegonda Coers-Boudewijns, 75 jaar 22-4-1945 Den Bosch Hengelo Gld Den Haag
Andere slachtoffers, in Hengelo bekend:
Jan Agterkamp 17-11-1941 Steenderen Gefusilleerd vanwege hulp aan Richard Pape en Jock Moir
Bernard Besselink 17-11-1941 Steenderen Gefusilleerd vanwege hulp aan Richard Pape en Jock Moir
F.E. Posthuma 3-6-1943 Ruurlo Ruurlo (Vorden-Ruurlo) vooraanstaand NSB'er, woonachtig op grens
Vorden, Ruurlo, Hengelo, vermoord door CS-6 groep
Alie Frankenhuis 20-4-1943 Hengelo Ov Voerendaal Samen met verloofde Leo Meijers vermoord in Voerendaal.
Jane Krukziener-de Groot, 76 jaar 14-5-1943 Zutphen Sobibor zus van Etje Jacobs - de Groot, samen met haar achtergebleven in Hengelo, via Vught, Westerbork naar Sobibor.
Gerrit Sprokkereef 27-3-1945 Ruurlo Zutphen werknemer bij notariskantoor Ballegoyen de Jong, gefusilleerd in Zutphen
Herman Meijers, 43 jaar 11-6-1943 Zutphen Sobibor zoon van Levi en Jetta Meijers
Leo Meijers, 38 jaar 31-1-1945 Almelo Auschwitz zoon van Levi en Jetta Meijers
Jacob Meijers, 51 jaar 13-3-1945 Zutphen Gusen (Mauthausen) zoon van Levi en Jetta Meijers
Herman Windmuller, 30 jaar 26-1-1945 Zutphen Auschwitz geboren in Hengelo Gld, in pand waar later fam. Jacobs woonde
-------------------------------------------------------------------------------------------------
Gesneuvelde Duitse Militairen in Hengelo
Samengesteld door: Karl Lusink, Drempt.
Onderstaand de gegevens van vijf Duitse militairen die tijdens de oorlog in Hengelo omkwamen. Het gemeentearchief maakt nog melding van een 6e slachtoffer op 4 september 1944 die tijdens een ruzie zou zijn doodgeschoten. Hiervan zijn geen verdere gegevens bekend.
1) Gefreiter Johann Ohmen Geb:19-12-1900 M-Gladbach
Grafnummer:AL-10-230 Gef:01-04-1945 Keijenborg Grafnummer:AL-10-230 Gef:01-04-1945 Keijenborg
Eenheid: Gren kp ZBV/Gren Ers Batl 77 Eenheid: Gren kp ZBV/Gren Ers Batl 77
Gefreiter Ohmen kwam om in het ABTB gebouw in Keijenborg bij het opblazen van een voorraad munitie, bij nadering van de Geallieerde troepen. Ook kwamen hierbij 6 burgers om het leven. Ohmen werd op 8 april 1945 gevonden tussen het puin, en direct begraven op de RK Begraafplaats in Keijenborg.
2) Unteroffizier Karl Parr Geb:22-12-1915 Knapsteel/Köln Geb:22-12-1915 Knapsteel/Köln
Grafnummer:AL-10-231 Gef:01-04-1945 Hengelo Grafnummer:AL-10-231 Gef:01-04-1945 Hengelo
Eenheid: Stab.II. Fallschirm Flak Regt 14 Eenheid: Stab.II. Fallschirm Flak Regt 14
Parr sneuvelde bij ‘t Zelle in een vuurgevecht met een Geallieerde tank. Hij werd op 5 april begraven op de Algemene Begraafplaats in Hengelo.
3) Unteroffizier Karl Ostermeier Geb:10-04-1923 Diepholz
Grafnummer:AL-10-232 Gef:01-04-1945 Hengelo/Noordink Grafnummer:AL-10-232 Gef:01-04-1945 Hengelo/Noordink
Ostermeier kwam om toen hij in de Spalstraat ter hoogte van hotel Langeler door een Geallieerde tank werd beschoten. Hij reed mee op een platte wagen, de bestuurder, een burger, raakte zwaargewond.
Op 5 april werd hij begraven op de Algemene Begraafplaats in Hengelo. (Op zijn grafsteen in Ysselsteyn staat als datum van sneuvelen 3 april 1945!).
De bovengenoemde militairen werden op 16 april 1957 herbegraven op het kerkhof voor Duitse gesneuvelden in het Limburgse Ysselsteyn.
4) Unteroffizier Martin Junginger Geb:30-12-1916 Sinningen
Grafnummer:BN-3-69 Gef:30-07-1943 Hengelo/Dunsborg Grafnummer:BN-3-69 Gef:30-07-1943 Hengelo/Dunsborg
Eenheid: 7e Staffel van Jagdgeschwader 54 Eenheid: 7e Staffel van Jagdgeschwader 54
Junginger sneuvelt als zijn Me-109G-4 jager word neergeschoten in luchtgevecht met Amerikaanse bommenwerpers. Het toestel slaat met Junginger erin te pletter aan de Aaltenseweg / Groenendaalseweg. Op 31 juli 1943 wordt hij begraven op het Duitse kerkhof”Zijpendaal” in Arnhem in graf 269. In 1948 overgebracht naar Ysselsteyn(L).
5) Unteroffizier Karl Weninger Geb:20-04-1920 Liesing/Wien
Grafnummer:BN-3-71 Gef:30-07-1943 Hengelo Grafnummer:BN-3-71 Gef:30-07-1943 Hengelo
Eenheid: 3e Staffel van Jagdgeschwader 1 Eenheid: 3e Staffel van Jagdgeschwader 1
Weninger sneuvelt als zijn Fw-190A-5 jager in hetzelfde luchtgevecht met Amerikaanse bommenwerpers wordt neergeschoten. Weninger verlaat zwaar gewond zijn toestel maar overleefd zijn sprong niet. Het toestel komt neer aan de Vaalverinkdijk. Op 31 juli wordt Weninger begraven op het Duitse kerkhof”Zijpendaal” in Arnhem in graf 271. In 1948 overgebracht naarYsselsteyn(L).
----------------------------------------------------------------------------------
Bronnen:
Gemeentearchief Hengelo, Gelderland
Gemeentearchief Arnhem
Kerkhof voor Duitse Gesneuvelden, Ysselsteyn(L)
Deutsche Dienststelle WASt, Berlijn.
Volksbund Deutsche Kriegsgräberfürsorge e.V, Kassel.
Artikelen geplaatst op 1 november 2018 door H.M. Somsen