Bevrijdingsfeest gevierd in Hengelo en Keijenborg
Dit verhaal in het kader van 75 jaar bevrijding is reeds eerder gepubliceerd op 26 mei 2020, in het Contact Bronckhorst.
Door Willy Hermans.
75 Jaar bevrijding
Op 1 april 1945 is Hengelo bevrijd, maar wat gebeurde er in die maanden erna? Wekelijks volgen we met behulp van krantenknipsels en archiefstukken de loop van de gebeurtenissen na de bevrijding.
Omslag van het boekje met Feestliederen.
Foto: Archief Willy Hermans.
Hengelo, 21-27 mei 1945 Op donderdag 24 mei vieren Hengelo en Keijenborg het bevrijdingsfeest. In de meeste plaatsen zou dit feest overigens pas op 31 augustus worden gevierd, op de verjaardag van Koningin Wilhelmina.
Waarom in Hengelo voor deze doordeweekse dag is gekozen, is niet duidelijk. 's Morgens wordt een oranje wimpel in gebruik genomen op de plaats waar de Duitsers met de NSB’ers tijdens de oorlog de oranjeboom hebben omgehakt. Hierdoor verrijst een symbool van een nieuwe oranjeboom die in het najaar zal worden geplant. Tot zolang zal de oranjebanier op die plaats blijven wapperen.
Vervolgens zijn er kerkdiensten in de NH-kerk en de RK-kerk en erna een gemeenschappelijke herdenkingsdienst op het marktplein. De voorzitter van het comité houdt een inleiding, vervolgens spreken Ds. Kwint, kapelaan Van Batenburg van Hengelo en Ds. Van Linschoten van Keppel. Door alle drie wordt erop gewezen dat men een moeilijke tijd tegemoet gaat. Na afloop laten de plaatselijke muziekkorpsen zich horen.
's Middags is er in zowel Hengelo als Keijenborg een optocht met versierde wagens, fietsen en ruiters te paard. Allerlei beelden uit de oorlog trekken voorbij: Drie Prinsesjes, Organisation Todt, Melklevering, Vluchtelingen, Oranje Boven, enzovoorts. In Keijenborg valt de wagen op met de Rijksdag, waar Hitler nog eens met zijn brallende redevoeringen geïmiteerd wordt.
's Avonds is er muziek en zang in de muziektent en tot besluit nog een rondgang door het dorp. De cafés zijn gesloten, zodat het feest rustig verloopt. Ter gelegenheid van het feest wordt een boekje uitgegeven door het Oranje-Comité met dertien feestliederen, waaronder het Wilhelmus, Neerlands Volkslied en Ons Gelderland. Voor Hengelo gedrukt door ‘Electrische Drukkerij A.H. Arnold’.
In het weekend van 26 en 27 mei worden de meeste NSB’ers naar Zutphen getransporteerd. Het zijn verwarrende tijden. Militair gezag, burgerlijk gezag, binnenlandse strijdkrachten; allerlei partijen komen met regels, bevelen, vorderingen et cetera, soms lijnrecht tegen elkaar in.
Het krantje Radio-Surrogaat verschijnt niet tussen 16 en 25 mei. Van het militair gezag mag Drukkerij Remmelink niet drukken maar moet ‘gecyclostyleerd’ verschijnen. Dat lukt niet op korte termijn door het grote aantal abonnees ('duizenden gezinnen'), zodat de krant een week moet overslaan. Daarna krijgt de redactie toestemming driemaal per week weer gedrukt te verschijnen. Het devies is: 'Keep moving'.